Lojistik, kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak için, her türlü ürünün, hizmetin ve bilginin çıkış noktasından varış noktasına kadar taşınmasının en etkili ve en verimli bir şekilde uygulanmasını sağlamak için kurulmuş bir araçtır.
1700’lü senelerde askeri alanda ortaya çıkan lojistik kavramı küresel ticaret hacminin hızla artması ve gelişmesiyle özellikle 60’lı senelerden itibaren askeri literatürün himayesi altından çıkarak ülke ekonomilerinin ve sosyal yaşamın önemli bir parçası haline gelmiştir. Dünyada yaşanan gelişmeler, teknolojik değişimler ve değişen tüketim alışkanlıkları ile birlikte ürünün çıkış noktasından varış noktasına kadar en kısa sürede ve en düşük maliyetle ulaştırılması ihtiyacı doğmuş ve bu ihtiyaç lojistik sektörünü küresel ekonominin merkezine konumlandırmıştır. Ülkelerin dış ticaret hacimlerinin büyümesi ile birlikte yurtdışı kargo gönderimi ve uluslararası taşımacılık yapan lojistik firmaları sosyal hayatın düzenlenmesinde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.
Lojistik ne iş yapar sorusunun cevabı insanlar arasında her ne kadar nakliye ve dağıtım gibi görülse de tam olarak karşılığı bu olmamaktadır. Lojistik herhangi bir ürünün üreticisinden, ürünü son kullanan kişiye kadar uzanan bir süreçtir. Bu süreçte bahsi geçen ürünlerin gümrüklemesi, nakli, dağıtımı, depolaması ve ambalajlanmasını içeren bir bütünden oluşmaktadır. İlk başlarda Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan bu sektör, sonrasında Amerikan şirketleri ile Avrupa’ya da yayılmıştır. Türkiye’de bu sektörde akla bir çok firma vardır. Lojistik, oldukça geniş ve çok fazla çeşitliliği bulanan bir konudur. Günlük yaşantımızda kullandığımız bir çok ürünün , lojistik süreci bulunmaktadır. Lojistik özellikle günümüzde tüm sektörlerin birbiriyle çok fazla iletişim halinde olmasıyla birlikte herhangi bir ürünün lojistik sürecinde yaşanacak bir sorun ya da duraksama, günlük yaşantıyı duraksatacak kadar güçlü bir etkiye neden olmaktadır.
Lojistik Çeşitleri ve Türleri ;
- Üretim lojistiği
- Tedarik Lojistiği
- Dağıtım Lojistiği
- Geri Dönüş Lojistiği (Tersine Lojistik)
Temel Lojistik Faaliyetleri ;
- Nakliye : Ticaretin temel taşı olan nakliye bir yükün çıkış noktasından varış noktasına ulaştırılma süreci anlamına gelmektedir. İlk zamanlarında karayolu taşımacılığı olarak sunulan ulaştırma hizmetleri, transit ticaret ağlarının genişlediği ve geliştirildiği yaşantımızda yurtiçinin yanı sıra yurtdışı kargo gönderimlerinin de fazlalaşması ile deniz ve hava yoluyla da faaliyet göstermeye başlamıştır.
- Dış Ticaret : Dış ticaret, ürün, hizmet ya da sermayenin uluslararası lojistik firmaları aracılığı ile ülke sınırlarından çıkartılmasıdır. Artan nüfus ve tüketim alışkanlıklarının değişmesiyle toplumlar için seri ve sürekli üretimi bir ihtiyaç haline gelmesine başlamıştır. Bu ihtiyaçla doğan dış ticaret faaliyetleri, üretim yapılabilmesi için gerek duyulan hammadde ya da ürünün başka yerlerde kurulan ticaret ilişkileri aracılığı ile karşılanması dış ticaret yoluyla sağlanmaktadır.
- Stok Yönetimi : Stok yönetimi, şirketlerin arz ve talep dengesinin sağlanabilmesi için gerek duydukları planlama yöntemleri anlamına gelmektedir.
- Depolama : Teslim alınan kargoların yeniden yola çıkıncaya kadar belli bir noktada korunması işlemine depolama denir.
- Sevkiyat Planlama : Yük sahibinin arzularını eksiksiz yerine getirmek ve taşıma faaliyetlerini yük sahibi için mümkün olan en ekonomik koşulda sağlanmasının planlanması sürecidir.
- Filo Yönetimi : Yurtiçi ya da Yurtdışı kargo gönderimlerinde kullanılacak araçların sayılarının belirlenmesi, gerekli bakımlarının ve kontrollerinin lojistik firması tarafından yaptırıldığı süreçlere denmektedir.